- Obronimy lasy – Dyrektywa unijna przeciw wylesianiu
Unia Europejska wprowadza przełomowe przepisy, które pomogą walczyć z wylesianiem na świecie, a tym samym przeciwdziałać dalszemu ocieplaniu klimatu i utracie różnorodności biologicznej. 16 maja br. zostały przyjęte przez Radę Unii Europejskiej. To historyczne zwycięstwo globalnej kampanii #Together4Forests prowadzonej przez WWF, którą poparło 1,2 miliona obywateli i 220 organizacji pozarządowych.
- W Twierdzy Modlin apartamentowców nie będzie!
Blisko rok trwała batalia z poznańskim deweloperem firmą Konkret, który w historycznym centrum Twierdzy Modlin (miejscu ważnym dla Polaków tak jak Westerplatte), 50 m od słynnej reduty miał w planach szybką budowę sześcio - kondygnacyjnych apartamentowców. Inwestor chciał obejść obowiązujący plan zagospodarowania przestrzennego wykorzystując ustawę „lex developer”. Z a tą kuriozalną inicjatywą opowiadał się zarówno Jacek Kowalski, burmistrz, jak i Rada Miejska Nowego Dworu Mazowieckiego. W obronę zabytku i szlaków migracyjnych chronionych „Europejską Dyrektywą Ptasią” gatunków ptaków natychmiast włączyli się mieszkańcy Ogrodów Napoleońskich, redakcja The Best of Poland, oraz współpracujące z nią Fundacja Idea Artis Poloniae i projekt ekologiczny Art for Planet.
- W obronie lasów
Przed Trybunałem Sprawiedliwości UE (TSUE) zapadł kluczowy wyrok dla przyszłości polskich lasów. W sprawie, którą Polsce wytoczyła Komisja Europejska, po skardze Pracowni na rzecz Wszystkich Istot, WWF Polska i Fundacji Frank Bold Trybunał orzekł, że Polska łamie prawo środowiskowe UE. Pora na głęboką reformę Lasów Państwowych i zmianę polskiej ustawy o lasach!
- Monitoring rzek – fikcja czy rzeczywistość?
Gdy doszło do katastrofy odrzańskiej latem 2022 r., społeczeństwo nie wiedziało, co płynie Odrą, jaka jest skala zanieczyszczenia i czy stwarza zagrożenie dla zdrowia. Czy jesteśmy przygotowani na kolejne katastrofy rzeczne? Nie, bo interwencyjny monitoring wód w Polsce praktycznie nie istnieje. Monitoring rzek powinien być automatyczny, zintegrowany i z dostępnymi w niemal rzeczywistym czasie danymi – zarówno na poziomie krajowym, jak i lokalnym. Za gospodarowanie wodami i ochronę ekosystemów wodnych odpowiada Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie, które jednocześnie podlega pod Ministerstwo Infrastruktury, prowadząc inwestycje infrastrukturalne i prace utrzymaniowe.
- Unijny Komisarz ds. Środowiska w Polsce
Na zaproszenie Komisarza WWF Polska, Clientearth, Eko Uni, Frank Bold, Fundacji EkoRozwoju, Greenmind, OTOP, Towarzystwa Przyjaciół Rzek Iny i Gowienicy oraz Polska Zielona Sieć, do Polski przyjechał Virginijusem Sinkevičiusem, unijny Komisarz ds. Środowiska.
- Rzeki solą płynące
W przestrzeni publicznej do niedawna bardzo trudno było dotrzeć do informacji, która dla organizacji przyrodniczych i naukowców wydaje się oczywista – że za większość zasolenia wód rzecznych w Polsce odpowiada górnictwo. Odpowiedzialność za katastrofę odrzańską, w przekazie mediów i polityków, była rozproszona i niesprecyzowana.
- Życiodajny cień
Fundacja WWF Polska, firma MGGP Aero i Politechnika Warszawska – tych trzech partnerów, rozpoczęło innowacyjny projekt mający na celu ocenę stanu zacienienia rzek i potoków w Polsce. W czasach zmian klimatycznych i coraz liczniejszych upalnych dni, cień rzucany przez drzewa ma ogromne znaczenie dla przetrwania wielu gatunków ryb. Poszukiwanie życiodajnego cienia ma szczególne znaczenie dla uratowania od śmierci łososi, troci wędrownych, pstrągów i lipieni.
- Co może zrobić gmina, dla ochrony klimatu i środowiska?
Nie ulega wątpliwości, że antropogeniczne zmiany klimatu stały się faktem, co nieustannie potwierdzają nie tylko kolejne publikacje naukowe, ale przede wszystkim pojawiające się w naszym kraju zjawiska ekstremalne w niespotykanym dotychczas natężeniu. Susza, trąby powietrzne czy gwałtowne nawałnice dotykają nas coraz częściej. Jest to wyraźny sygnał, że konieczne jest prowadzenie działań adaptacyjnych do zachodzących zmian klimatu, których wdrożenie nie będzie możliwe bez inicjatywy ze strony władz lokalnych.
- Gdzie budować farmy fotowoltaiczne?
Narzędzie ułatwiające wybór lokalizacji farm fotowoltaicznych opracowali naukowcy z Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie. Pomoże zoptymalizować zarówno koszty ich budowy, jak i eksploatacji. Według portalu „Rynek Elektryczny” w 2021 r. w Polsce odnawialne źródła energii miały 11-proc. udział w jej wytwarzaniu. Wśród nich dominuje słońce – 52 proc. mocy wszystkich OZE. Na kolejnych miejscach są: wiatr (37 proc.) i woda (5 proc.).
- Pożegnanie z lodowcami i wieczną zmarzliną
Unijna służba Copernicus opublikowała Raport o Stanie Klimatu za ubiegły rok. Niestety, nie znajdziemy w nim dobrych wiadomości. Znowu bijemy rekordy. Lodowce topią się na potęgę. Poziom wód morskich podnosi się średnio o 3 mm rocznie. W 2022 roku mieliśmy najgorętsze lato w historii naszego kontynentu.
- Wojsko Polskie walczy o przyrodę
Wzrost świadomości ekologicznej to proces polegający na zwiększaniu wiedzy, zrozumienia i kształtowaniu postaw ludzi wobec zagadnień związanych z ochroną środowiska naturalnego. Jest to proces długotrwały, wymagający zaangażowania wielu instytucji i osób z różnych grup interesów lecz szczególnie istotny w obecnych czasach, gdy zmiany klimatyczne oraz degradacja ekosystemów są jednymi z największych wyzwań, przed którymi stoi ludzkość.
- Lato – pachnące lipą i jej zalety
Lipa od zarania dziejów towarzyszy człowiekowi. Uważana jest za drzewo opiekuńcze, przyjazne i lecznicze, dostarcza również cennego drewna rzemieślnikom i artystom. Jest doskonała ze względu na piękny pokrój, pachnące i miododajne kwiaty. Jej wręcz odurzający zapach dodatkowo rozbudował jej symbolikę. Przypisywano jej żeńską zasadę bytu i była uznawana za drzewo bóstw miłości. Szczególnym kultem lipy wyróżniali się Słowianie. Sadzono ją w otoczeniu domostw, wierzono, że chroni je przed uderzeniami piorunów i złymi mocami. Lipy idealnie wpisują się zarówno w krajobraz wiejski, jak i zurbanizowany.
- Czy orangutan będzie pierwszą małpą naczelną, która wymrze?
Orangutany zamieszkują lasy tropikalne na dwóch wyspach - Sumatrze i Borneo. Ich liczba szybko spada, zniszczeniu ulegają ich siedliska przez wyręby i wypalanie lasów. Głównym zagrożeniem jest uprawa olejowca gwinejskiego, z którego wytwarzany jest olej palmowy. Zakładanie wielkich, przemysłowych plantacji palmy olejowej polega zwykle na całkowitym ścięciu naturalnie rosnących na danym terenie drzew i zniszczeniu ogromnych połaci lasów tropikalnych. Wyjściem mogłoby być wspieranie zrównoważonych metod upraw, przyjaznych dla środowiska lub np. produkcja oleju z Fevillea cordifolia, rośliny pnącej, której oleiste nasiona, dostarczają z hektara więcej oleju niż palma olejowa.
- Podatek Pigou
Już ponad 100 lat ekonomiści posługują się pojęciem podatku Pigou. Natomiast istnieją ważne przyczyny sprawiające, że przez cały ten czas ochrona środowiska była w praktyce realizowana bez owego podatku. Jest to spowodowane zarówno nieporozumieniami na temat jego definicji, jak i ryzykiem oszustwa, którego trudno uniknąć, jeśli by całkowicie uzależnić ochronę środowiska od tego typu instrumentów. Mimo nieobecności podatku Pigou w praktyce gospodarczej, jego koncepcja jest jednak bardzo przydatna w analizach ochrony środowiska, ponieważ unaocznia fakt, że wszelkie instrumenty polityki implikują koszty równoważne obciążeniu podatkowemu.
- Nowy Wydział Gospodarki Przestrzennej i Transformacji Regionów
Na Uniwersytecie Ekonomicznym w Katowicach, utworzono nowy Wydział Gospodarki Przestrzennej i Transformacji Regionów, który otwiera uczelnię na nowe dziedziny badawcze. Interdyscyplinarne obszary obejmują gospodarkę, przestrzeń, region, środowisko, ekologię, energetykę oraz transformację. Obecnie uczelnia liczy pięć wydziałów.
- Problem tzw. „mikroplastiku” w produktach spożywczych i nie tylko
Czym jest mikroplastik? Są to cząsteczki tworzyw sztucznych o średnicy mniejszej niż 5 milimetrów. Mikroplastik jest używany do produkcji niektórych produktów, między innymi brokatu, pasty do zębów czy kremów z filtrem. Powstaje również na skutek powolnej degradacji tworzyw sztucznych, na przykład butelek z polietylenu, PET. Pojęcie mikroplastiku jest często używane w kontekście zagrożeń, jakie niesie on dla środowiska naturalnego.
- Wpływ wybranych metali ciężkich na środowisko glebowe i ogniwa łańcucha pokarmowego
Znaczącą rolę w zanieczyszczeniu i degradacji środowiska przyrodniczego, w tym glebowego, odgrywają metale ciężkie, których źródłem jest przede wszystkim antropogeniczna działalność człowieka. Do najważniejszych metali ciężkich zalicza się m.in. ołów (Pb), cynk (Zn), miedź (Cu) i inne o masie atomowej powyżej 20. W ostatnim latach coraz większą uwagę przywiązuje się do toksycznego oddziaływania metali ciężkich na glebę oraz organizmy ją zasiedlające. Badania dowodzą, że metale ciężkie, takie jak Pb, Zn i Cu mogą powodować skażenia środowiska przyrodniczego. Istotna jest przede wszystkim forma występowania metali ciężkich w glebie, bo to od niej zależy szybkość z jaką korzenie roślin pobierają te pierwiastki, które następnie przedostają się do dalszych ogniw łańcucha pokarmowego, czyli zwierząt i człowieka. Po przekroczeniu dopuszczalnej dawki i przerwaniu działania barier biologicznych, nawet niezbędne do funkcjonowania metale ciężkie (np. Zn, Cu), prowadzą do toksycznych, w ostrej postaci lub chronicznych wraz z ich następstwami chorób.
- 50 lat temu ukazał się pierwszy numer AURY!
Pierwszy numer „AURY – miesięcznika poświęconego ochronie środowiska” - ukazał się w styczniu 1973 roku. Od początku roku w każdym wydaniu przedstawiamy wybiórczo, fragmenty tekstów jakie były zamieszczone na jego łamach. Tym razem przeglądamy roczniki z lat 1996-1997, czyli początków drugiej pięciolatki zachodzących przemian polityczno-gospodarczych w naszym kraju.
- Pojazdy retro w parku krajobrazowym
Pytanie: Jaką formę organizacyjną powinien przyjąć zlot pojazdów retro zaplanowany na terenie parku krajobrazowego, aby nie doszło do kolizji z obowiązującymi na obszarze parku zakazami? Zespół Parków Krajobrazowych nad Dolną Wisłą Odpowiedź: Taki zlot nie może mieć charakteru rajdu, jeżeli w parku krajobrazowym został wprowadzony zakaz organizowania rajdów motorowych i samochodowych.
AURA Ochrona Środowiska - cały wykaz
