- Praca przymusowa – istota zjawiska i ukryte mechanizmy zniewolenia
Praca przymusowa jest zjawiskiem społecznym, które ze względu na swój wyjątkowy charakter jest trudne do zrozumienia, zaakceptowania i ścigania. Biorąc pod uwagę nieudane próby radzenia sobie z tym problemem w Polsce, oraz podobne doświadczenia w innych krajach, trzeba szukać odpowiedzi na pytanie, dlaczego tak jest. Odpowiedź wydaje się oczywista: bo pracy przymusowej nie widać. A jest tak być może dlatego, że mamy problem ze zrozumieniem samego zjawiska. Proponuję odejście od perspektywy prawno-karnej i spojrzenie na pracę przymusową jako na zjawisko społeczne, w duchu współczynnika humanistycznego, bliskiego koncepcjom pragmatyzmu społecznego i interakcjonizmu symbolicznego. Kluczowym pojęciem staje się znaczenie nadawane pracy w procesie komunikacji społecznej, a nie praca, jako taka. Moje rozważania koncentrują się wokół dylematu: skoro praca jest zjawiskiem szlachetnym i w jakimś sensie ostentacyjnym, to jak to się dzieje, że praca przymusowa jest tak mało widoczna dla ludzi, ale także dla organów ścigania? Być może jest ona obciążona jakimś kulturowym tabu i skrywa się za fasadą szczytnego trudu? W celu identyfikowania tych mechanizmów poddaję pogłębionej analizie dwa typowe przypadki pracy przymusowej. To jest pierwszy z dwóch artykułów. W tym zawarłem próbę wstępnej diagnozy problemu, w drugim przedstawię propozycję nowej definicji.
- Czy świadczenia społeczne są dystrybuowane efektywnie z punktu widzenia funkcji redystrybucyjnej? Przypadek państw europejskich
Badanie identyfikuje utratę redystrybucyjnego efektu świadczeń społecznych jako konsekwencji nieefektywnej alokacji tychże transferów. Zastosowana metodologia bazuje na krzywej Lorenza, wraz ze współczynnikiem Giniego jako mierniku nierówności w rozkładzie dochodów. Najpierw jest policzone, jaki byłby przyrost redystrybucyjnego efektu świadczeń społecznych, gdyby transfery te były alokowane w taki sposób, aby zminimalizować nierówności dochodowe (w porównaniu z rzeczywistym redystrybucyjnym efektem); przyrost redystrybucyjnego efektu zdekomponowano, umożliwiając częściowe wyizolowanie oddziaływania stałej średniej stopy świadczeń, większej koncentracji świadczeń (względem najuboższych podmiotów) i eliminacji tzw. efektu przeszeregowania. To nowe metodologiczne ujęcie jest zastosowane do danych dotyczących 15 państw europejskich, które reprezentują różne modele państw dobrobytu (dane pochodzą z Europejskiego Badania Warunków Życia Ludności EU-SILC). Zgodnie z otrzymanymi wynikami, gdyby bieżące wydatki społeczne były alokowane w sposób oddolnie wyrównujący dochody brutto najuboższych gospodarstw domowych, ich efekt redystrybucyjny byłby w przybliżeniu dwukrotnie większy (uwzględniając rozkład dochodów ekwiwalentnych).
- Aktywność osób z niepełnosprawnościami na rynku pracy w Polsce i czynniki jej wzrostu
W Polsce aktywność zawodowa osób niepełnosprawnych jest znacząco niższa od średniej w krajach UE i daleka od oczekiwań. Jednocześnie występuje luka badawcza w zakresie identyfikacji czynników wzrostu aktywności zawodowej tej grupy osób w ujęciu regionalnym. Problem badawczy artykułu recenzyjnego stanowi pytanie: w jaki sposób zwiększyć aktywność na rynku pracy wśród osób z niepełnosprawnościami w Polsce? Celem poznawczym jest przedstawienie aktualnych wyników badań dotyczących aktywności zawodowej osób z niepełnosprawnościami i czynników ją kształtujących w Polsce. Celem normatywnym jest wskazanie przyszłych kierunków badań związanych z aktywizacją na rynku pracy osób niepełnosprawnych. Podstawę realizacji tych celów stanowiły źródła wtórne, przede wszystkim monografia Pauliny Stolarczyk. W przygotowaniu artykułu recenzyjnego zastosowano metodę analizy literatury, opisową i porównawczą. Rezultatem tej pracy jest ocena nowego wkładu Stolarczyk do istniejącej wiedzy dotyczącej czynników aktywizacji zawodowej osób z niepełnosprawnościami. Artykuł ma charakter poznawczy, zawierający wątki dyskusyjne oraz polemiczne i uzupełniające w stosunku do wyników badawczych Stolarczyk. Główne osiągnięcia tego artykułu dotyczą znaczenia rodziny w tworzeniu i gromadzeniu osobistych atrybutów kapitału społecznego jako czynnika wzrostu aktywizacji zawodowej osób niepełnosprawnych. Zidentyfikowano słabe i silne strony tego kapitału oraz przedstawiono szanse jego wzrostu poprzez wykorzystanie funduszy UE. Ponadto zaproponowano nowe kierunki badań w zakresie podjętego problemu.
- Wartości minimum egzystencji i minimum socjalnego w 2021 r. w Polsce oraz w układzie przestrzennym (dane średnioroczne)
Artykuł przedstawia szacunki wartości minimum egzystencji (ME) oraz minimum socjalnego (MS) w 2021 r. dla kraju oraz w układzie terytorialnym (według województw i klas miast). Minimum egzystencji (ME) wyznacza modelowy sposób zaspokojenia potrzeb na minimalnym poziomie, poniżej którego występuje biologiczne zagrożenie życia. Minimum socjalne (MS) określa koszty utrzymania gospodarstw domowych, którym zaczyna zagrażać sfera niedostatku. Na poziomie kraju wartości minimum egzystencji w porównaniu do 2020 r. wzrosły od 4,3% do 4,6% (zależnie od typu gospodarstwa), przy inflacji na poziomie 5,1%. Na wzrost wartości ME najbardziej wpłynęły wyższe wydatki za mieszkanie i nośniki energii (od 6,2% do 6,6% przy wskaźniku CPI 7,4%) oraz wzrost cen artykułów żywności (od 2,7 do 2,9%), przy podobnej wartości wskaźnika CPI w tej grupie (2,8%). Wartości minimum socjalnego w Polsce wzrosły od 5% do 6,1% (zależnie od typu gospodarstwa domowego). Wzrost wartości MS nastąpił w wyniku wzrostu cen w dwóch głównych grupach wydatków: opłat za eksploatację mieszkania i nośniki energii (od 5,9 do 6,1%) oraz za żywność (4,2-4,3%).
Polityka Społeczna - cały wykaz