- Spójność polityk publicznych w Polsce w perspektywie procesu osiągania pełnej dorosłości
Problematyka tranzycji w dorosłość, traktowanej jako złożony, wielowymiarowy i wieloetapowy proces społeczny nie jest explicite przedmiotem zainteresowania polityk publicznych, również polityki społecznej. Przywołany w analizach kontekst polityki przebiegu życia uzasadnia instytucjonalizacja typowych dla pełnej dorosłości zadań związanych z funkcjonowaniem w społeczeństwie: ukończenie edukacji, podjęcie zatrudnienia, założenie własnego gospodarstwa domowego i rodziny. Obserwowana obecnie tzw. opóźniona tranzycja w dorosłość oznacza coraz późniejszą realizację tych zadań. Wskazane w artykule tendencje w osiąganiu pełnej dorosłości powodują, że proces ten nabiera charakteru problemu społecznego, któremu należy zapobiegać w ramach działań publicznych. W artykule w oparciu o syntetycznie ujęte wyniki badań „Polityki publiczne na rzecz pełnej dorosłości w Polsce” (NCN nr 2014/15/B/HS5/03284) zostało zasygnalizowane znaczenie problematyki budowania rozwiązań systemowych (polityk publicznych) wobec młodych dorosłych Polaków, zdefiniowanych jako osoby w wieku 25–34 lata. Celem rozważań jest wskazanie na potrzebę koherencji i koordynacji w tworzeniu oraz wdrażaniu instrumentów polityczno-instytucjonalnych. Wspierałyby one tych młodych dorosłych Polaków w tranzycji do dorosłości, przebiegającej w czterech wymiarach (edukacji, pracy, mieszkalnictwa i życia rodzinnego) i wyodrębnienia w polskiej polityce społecznej (politykach publicznych) polityki wchodzenia w dorosłość (transition to adulthood regime).
- Środowisko i miejsce zamieszkania w życiu osób starszych
Miejsce zamieszkania dla każdego człowieka jest częścią jego codziennego środowiska życia i stanowi w dużej mierze o jego poczuciu bezpieczeństwa, warunki mieszkaniowe zaś wpływają na jakość życia. Dlatego właściwe, odpowiadające potrzebom ludzi starszych warunki mieszkaniowe i przyjazne lokalne środowisko ma wpływ na przeżywanie starości. Z badań bowiem wynika, iż osoby starsze chcą pozostać jak najdłużej we własnym domu/mieszkaniu, w środowisku sobie znanym i przyjaznym. W związku z czym równie ważne jest dostosowanie mieszkania czy domu do możliwości osób starszych, jak i odpowiednie kształtowanie przestrzeni publicznej, umożliwiającej im swobodne przemieszczanie się. Ponadto starzenie w miejscu zamieszkania powinno oznaczać uruchomienie licznych usług dostosowanych do zmieniających się w czasie potrzeb tej bardzo zróżnicowanej grupy, jaką są osoby starsze, co wpisuje się w proces deinstytucjonalizacji.
- Klauzule społeczne jako instrument wspierania sektora ekonomii społecznej
W oparciu o wyniki badań zaprezentowano opinie przedstawicieli podmiotów sektora ekonomii społecznej oraz jednostek samorządu terytorialnego na temat obecnego, niskiego poziomu wykorzystania klauzul społecznych wskazanych w przepisach ustawy Prawo zamówień publicznych, będących narzędziem do zwiększenia udziału podmiotów ekonomii społecznej w rynku zamówień publicznych. Badania potwierdzają niskie wykorzystanie mechanizmu klauzul społecznych, a głównymi ograniczeniami wykorzystania tych narzędzi przez jednostki samorządu terytorialnego są: brak dostatecznej wiedzy o społecznych korzyściach płynących z realizacji usług społecznych przez podmioty ekonomii społecznej oraz obawa przed wykorzystaniem środka prawnego, który ogranicza konkurencję podmiotów działających na rynku zamówień publicznych. Zdaniem badanych podstawą działań na rzecz zwiększenia zainteresowania wykorzystaniem mechanizmu klauzul społecznych jest informowanie o celach ekonomii społecznej i potencjale podmiotów ekonomii społecznej
- Determinanty ruchu pracowników pomiędzy segmentami rynku pracy
Artykuł podejmuje problematykę mobilności pomiędzy wtórnym a pierwotnym segmentem na polskim rynku pracy, nawiązując do teorii segmentacji rynku pracy. Poszczególne segmenty wyodrębniono, uwzględniając równocześnie rodzaj kontraktu pracowniczego (umowa na czas nieokreślony lub określony) oraz rozkład płac. Korzystając z danych jednostkowych Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności, oszacowano parametry modelu dwumianowego, co pozwoliło na wyznaczenie prawdopodobieństwa przejścia z segmentu wtórnego do pierwotnego oraz zidentyfikowanie podażowych i popytowych determinant tego procesu na polskim rynku pracy. Uzyskane wyniki są zgodne z hipotezą pułapki, wskazując na ograniczone szanse osób pracujących w segmencie wtórnym na przejście do segmentu pierwotnego. Tym niemniej, zauważalny jest wzrost skali przepływów do segmentu pierwotnego w ostatnich latach, co jest wynikiem zmian w sferze realnej (mierzonej spadkiem stopy bezrobocia) i instytucjonalnej. Najważniejszymi determinantami mobilności między segmentami okazały się wiek pracowników, poziom wykształcenia, skłonność do inwestowania w kapitał ludzki, a także wielkość przedsiębiorstwa. Ponadto zidentyfikowano regionalne i sektorowe różnice w prawdopodobieństwie mobilności – prawdopodobieństwo to było wyższe w przypadku pracowników mieszkających w dużych aglomeracjach i w bliskiej odległości od niemieckiego rynku pracy.
- Doświadczenie dorastania w placówce opiekuńczo-wychowawczej – raport z badań
Artykuł poświęcony jest funkcjonowaniu dorastających wychowanków placówki opiekuńczo-wychowawczej „Dom Powrotu” w Białymstoku. Jego celem jest ukazanie doświadczenia dorastania w domu dziecka z perspektywy wychowanków. W części pierwszej przedstawiono teoretyczne założenia w zakresie doświadczenia dorastania, organizacji pieczy zastępczej w Polsce, dorastania w instytucjonalnej jej formie oraz procesu deinstytucjonalizacji. W drugiej części tekstu zaprezentowano metodologiczne założenia badań własnych oraz wyniki dotyczące dorastania w instytucjonalnej pieczy zastępczej. Badania jakościowe z zastosowaniem metody indywidualnych przypadków przeprowadzone zostały w maju 2021 r. z wychowankami Domu Powrotu w Białymstoku. Do analizy materiału empirycznego zastosowano koncepcję analizy danych jakościowych Matthew B. Milesa i A. Michaela Hubermana. W świetle wyników przeprowadzonych badań, wychowankowie prawidłowo funkcjonują w placówce opiekuńczo-wychowawczej, doświadczenie dorastania w domu dziecka nie jest dla nich traumą, jednak mają trudności z nawiązywaniem bliskich relacji, brakuje im znaczącej osoby dorosłej, a ponadto są dość niesamodzielni.
Polityka Społeczna - cały wykaz