- Health literacy w kształtowaniu zasobów zdrowotnych (przykład pełnoletniej młodzieży Warszawy) (2-9)
W dyskursie publicznym przyjęło się podejście do health literacy jako świadomości zdrowotnej lub zdolności do podejmowania decyzji dotyczących zdrowia w aspekcie życia codziennego oraz zdolności, polegającej na unikaniu chorób czy też zabezpieczaniu się przed chorobą. Wysoki poziom literacki daje podstawę na temat tego, jak i gdzie szukać informacji na temat wpływu różnych czynników na zdrowie. W kierunku health literacy zostało przeprowadzone badanie terenowe metodą audytoryjną w losowo wybranych szkołach średnich w Warszawie (ogólnokształcących, technikach i szkołach zawodowych – obecnie branżowych) w roku szkolnym 2015/2016. W badaniu wzięło udział 820 uczniów trzech typów warszawskich szkół z reprezentatywnym doborem próby. W świetle badań okazało się, że dorosła młodzież z warszawskich szkół zawodowych zdecydowanie rzadziej w porównaniu z młodzieżą ze szkół ogólnokształcących rozpoznaje sytuacje zagrażające zdrowiu w postaci: braku odpowiedniej diety mimo wskazań lekarzy, udziału w zajęciach sportowych i rehabilitacyjnych, mimo że około jedna trzecia respondentów stwierdziła słabe, złe, a nawet bardzo poważne problemy zdrowotne. Ponadto młodzież ta ma wyższą otyłość w stosunku do uczniów szkół średnich ogólnokształcących i techników. Dlatego ważne jest zwrócenie szczególnej uwagi władzom oświatowym (lokalnym i państwowym) na zaniedbania w zakresie edukacji zdrowotnej w szkołach, w szczególności w szkołach zawodowych.
- Prawo i przemiany demograficzne – O nienadążaniu regulacji i instytucji prawnych za przemianami demograficznymi wynikającymi z procesu starzenia się populacji (10-17)
Zachodzące zmiany demograficzne przejawiające się zmianą struktury wieku ludności stwarzają wiele wyzwań zarówno w wymiarze indywidualnym, jak i zbiorowym. Starzenie się populacji, akceleracja procesu podwójnego starzenia się, depopulacja – szczególnie obszarów wiejskich – to tylko najważniejsze z procesów wymagających przygotowania się do zmian z nich wynikających. Mimo tak daleko idących zmian, regulacje i instytucje polskiego prawa zarówno na poziomie mikro, jak i mezo nie odzwierciedlają ich. Decyzje władz w zakresie uregulowań prawnych są podejmowane na podstawie historycznych danych i informacji, często pod presją grup interesów niekoniecznie zainteresowanych zmianami i niezgadzających się co do ich kierunku. Dodatkowo decyzje te nie uwzględniają czynnika kohortowego i długofalowości konsekwencji działań w sferze społecznej. Celem artykułu jest wskazanie na przykładzie trzech instytucji i regulacji prawnych ich nieadekwatności do zmieniającej się rzeczywistości społecznej (przede wszystkim do zmian w strukturze ludności według wieku). Ze względu na wielkość przykładów niedostosowania prawa do rzeczywistości społecznej wybrane zostały dwa obszary (poziom jednostkowy oraz poziom samorządowy). Poziom jednostkowy jest reprezentowany przez instytucję ubezwłasnowolnia. Poziom samorządowy przez zadania gmin i ich budżety.
- Wpływ sytuacji osobistej skazanych na ich resocjalizację i readaptację społeczną (18-24)
W artykule analizowane są problemy kształtujące sytuację osobistą skazanych, stanowiące bariery resocjalizacji i readaptacji społecznej. Wyszczególniono cztery główne czynniki: brak rodziny i relacji intymnych, uzależnienia, zadłużenie oraz recydywa jako wybór i postawa. Obszary te zostały omówione szczegółowo na podstawie wyników badań prowadzonych przez autorkę tekstu. Przedstawiono okoliczności zwiększające i zmniejszające szanse readaptacyjne.
- Stopa przeciążenia kosztami mieszkaniowymi gospodarstw domowych i ich typów w Polsce w latach 2007–2018 (25-30)
Celem artykułu jest nakreślenie i ocena trendów oraz kierunków i skali zmian, a także zróżnicowania poziomu stopy przeciążenia kosztami mieszkaniowymi gospodarstw domowych ogółem, w tym o wybranych typach i cechach w Polsce, w latach 2007–2018 na podstawie danych Eurostatu. Analiza przeprowadzona została bez wdawania się w ulegające częstym zmianom liczne społeczno-gospodarcze uwarunkowania, w tym w najbardziej wpływające na tę stopę: politykę mieszkaniową i finansowo-redystrybucyjną w Polsce. Pominięta została także wielość innych społeczno-gospodarczych czynników, w tym międzynarodowych, oddziałujących bezpośrednio i pośrednio na stopę przeciążenia w Polsce. Łączącym się z tym założeniem jest koncentrowanie się na globalnej treści poznawczej oraz wiarygodności danych Eurostatu. Analiza wykazała niewystępowanie w Polsce w okresie 2007–2018 jednokierunkowych zależności w kształtowaniu się stopy przeciążenia gospodarstw domowych kosztami mieszkaniowymi. Zaznaczały się natomiast kilkuletnie okresy różnie nasilonego wzrostu lub spadku, jak również różnej wielkości przedziały zróżnicowania poziomu tej stopy. Pożądany trend obniżania się poziomu stopy zachodził w Polsce od lat 2010–2014 w różnym stopniu w zbiorze analizowanych gospodarstw domowych. Generowany paradygmatem rynkowego wzrostu ekonomicznego mało racjonalny system zaspokajania potrzeb mieszkaniowych, a także rzeczywiste i potencjalne ułomności danych Eurostatu sprawiały, że wysunięto hipotezę, iż stopa ta nie zawsze informuje prawidłowo o faktycznym poziomie i społecznej wadze owego przeciążenia.
- Minimum socjalne w pierwszym kwartale 2020 r. (31-32)
Artykuł omawia szacunki koszyków minimum socjalnego w pierwszym 2020 r. W tym okresie, w Polsce jak i w innych krajach, wybuchła pandemia koronawirusa, co wpłynęło na funkcjonowanie gospodarstw domowych w różnych aspektach. Dostępne dane ekonomiczne czy społeczne o otoczeniu gospodarstw domowych można uznać za korzystne. Przedstawione szacunki uwzględniają potrzeby i ich zaspakajanie, jakie przewidziano w modelu przy normalnych warunkach. Wartości minimum socjalnego wzrosły od +2,8% u osoby samotnej w wieku produkcyjnym do +3,5% w przypadku dwojga osób starszych. Głównym czynnikiem wzrostu były wyższych cen żywności. Drugim czynnikiem wzrostu były wyższe opłaty na utrzymanie mieszkania i nośniki energii.
Polityka Społeczna - cały wykaz