- Młodzież walczy o lepszy klimat
W ostatnich miesiącach każdy z nas w różnym stopniu odczuwa skutki pandemii COVID-19 wywołanej przez wirus SARS-CoV-2. Wirus rozprzestrzeniający się na całym świecie spowodował m.in. straty społeczne i gospodarcze. Skupieni na walce z koronawirusem, nie powinniśmy jednak zapominać o innych problemach, z jakimi boryka się świat, np. postępujący kryzys klimatyczny. Warto zauważyć działania młodych ludzi, reprezentujących Młodzieżowy Strajk Klimatyczny (MSK) – międzynarodowy ruch uczniów i studentów, którzy od dwóch lat protestują przeciw bierności polityków wobec globalnego ocieplenia…
- Czy to tylko problem suszy?
W kwietniowym numerze Aury zamieszczono artykuł Pana Cezarego J. Tajera „Jak (nie) przeciwdziałać skutkom suszy?” Należy cieszyć się, że grono ludzi krytycznie myślących o tym, co się dzieje z wodą w Polsce powiększa się. Coraz więcej młodych ludzi odczuwa konieczność zmian w gospodarowaniu wodą. Gorzej jest z wiedzą, jak to zrobić. Ponieważ przez wiele lat zajmowałem się sprawami funkcjonowania gospodarki wodą, mam pewne przemyślenia [1, 2, 3, 4] i spróbuję je wykorzystać w tym artykule. Jak jest? O tym, że od 2000 roku funkcjonuje Dyrektywa Ramowa 2000/60/UE wiedzą prawie wszyscy. O tym, że do roku 2015 mieliśmy mieć „dobry stan ekologiczny wód” już nie wszyscy. O tym, że stan wód zamiast się poprawiać – pogarsza – jeszcze mniej. Nie bez powodu. Decyzją Rady Ministrów z grudnia 2018 dział administracji rządowej „Gospodarka wodna” został przypisany Ministrowi Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej. Powstała sytuacja, w której śladowa gałąź transportu decyduje odtąd o warunkach życia prawie 40 milionowego narodu. Aby uzmysłowić szkodliwość tej decyzji posłużę się historią. W latach 30. ubiegłego wieku wiodącym w sprawach gospodarki wodnej było Biuro Dróg Wodnych Ministerstwa Komunikacji. Zatrudnieni w nim ludzie mieli poczucie misji. Pamiętając jak Polska wzbogaciła się na handlu towarami przewożonymi Wisłą uważali, że można nadrobić zaległości powstałe wskutek zaborów i rozwijając żeglugę towarową zbuduje się podstawy pomyślności kraju. W planach opracowanych w tym Biurze przewidywano, że po pełnej rozbudowie, drogami wodnymi w 1970 roku będzie się przewozić 19100 tys. ton towarów, co miało stanowić 25% przewozów kolejowych. Okazało się to całkowicie nietrafione. Według GUS, przewozy w roku 1970 wyniosły: wodą – 8,8 mln ton, kolejami – 370 mln ton, samochodami – 862 mln ton, rurociągami – 15,4 mln ton. Transport wodny podobnie ja transport konny zostały całkowicie zmarginalizowane.
- Uwarunkowania leśnictwa prywatnego w Polsce - dziś i jutro
Instytut Badawczy Leśnictwa (IBL) w Sękocinie Starym pod Warszawą realizuje od 2019 roku projekt pod tytułem „Lasy prywatne – szanse, problemy, rozwiązania”. Uzyskał on rekomendację Ministra Środowiska i dofinansowanie Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Celem projektu jest rozpropagowanie potrzeby zmian organizacyjnych, prawnych i finansowych związanych z gospodarowaniem lasami na gruntach prywatnych. W artykule opisano aktualny stan lasów prywatnych w Polsce, ze szczególnym uwzględnieniem problemów zalesień i zrzeszania się właścicieli lasów
- Emisja zanieczyszczeń z instalacji energetycznej opalanej węglem kamiennym
W artykule przedstawiono analizę zanieczyszczeń emitowanych do powietrza z instalacji energetycznej opalanej węglem kamiennym, na przykładzie Elektrociepłowni Tychy, obecnie Zakład Wytwarzania Tychy. Opracowano i zilustrowano dane zawarte w rocznych raportach środowiskowych, zawierających ilości wyemitowanych zanieczyszczeń. Emitowane zanieczyszczenia porównano z emisjami z poprzednich lat. Obliczono udział procentowy emitowanych zanieczyszczeń Elektrociepłowni Tychy w ogólnopolskiej emisji. Stwierdzono, że EC Tychy nie jest znaczącym emitorem.
- Złotodeszcz - piękno blasku i promieni słońca w kwiatach
Złotodeszcz czyli złotokap zwyczajny (Laburnum anagyroides Medik.), opisany w wierszu angielskiego poety Francisa Thompsona (1895), stał się inspiracją dla JRR Tolkiena do stworzenia laurelinu, jednego z dwóch mitycznych drzew Silimarillionu. Złotokap jest niewielkim drzewem dorastającym do 10 metrów lub wysokim krzewem z rodziny bobowatych. Pochodzi z południowo-wschodniej Europy. W naszym kraju traktowany jest jako jeden z okazałych i pięknych gatunków ozdobnych. Jednak w Polsce należy też do kategorii gatunków zawleczonych i zadomowionych. Złotokap występuje w Polsce lokalnie na pojedynczych stanowiskach w lasach w zachodniej części kraju, np. w Wielkopolskim Parku Narodowym. Gatunek ten jest również zaliczany do kategorii archeofitów.
- Zazielenianie po kryzysie
W publicystyce aż roi się od pomysłów na organizację lepszego świata, który miałby się wyłonić po kryzysie. Ekonomiści środowiskowi postulują „zazielenienie” gospodarek jako sposób na sensowniejsze funkcjonowanie człowieka na ziemi. Rzeczywiście przydałoby się takie „zazielenienie”, tylko nie powinno ono polegać na eliminacji podmiotów nieprzyjaznych dla środowiska, ale na stworzeniu instytucji, dzięki którym takie podmioty widziałyby zachętę do podjęcia dbałości o to środowisko.
- Postanowienie Trybunału z 26 marca 2020 r. w sprawie zwrotu uprawnień do emisji gazów cieplarnianych przez luksemburskiego przewoźnika lotniczego, C–113/19
Sentencja Artykuły 20 i 47 oraz art. 49 ust. 3 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej należy interpretować w ten sposób, że nie stoją one na przeszkodzie temu, by sąd krajowy nie miał jakiejkolwiek możliwości wpływania na wymiar kary ryczałtowej przewidzianej w art. 16 ust. 3 dyrektywy 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 października 2003 r. ustanawiającej system handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych we Wspólnocie. Stan faktyczny Luxaviation jest przewoźnikiem lotniczym posiadającym flotę 260 samolotów; bierze udział w systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych.
- Kolektory słoneczne (II)
W pierwszej części artykułu omówiono budowę, zasadę działania kolektorów płaskich. Druga część prezentuje budowę, zasadę działania kolektorów rurowych próżniowych. Urządzenia te służą do ogrzewania wody, wykorzystując energię słoneczną. Mogą być wykorzystywane przede wszystkim do podgrzewania wody w mieszkaniach, domkach kempingowych, letniskowych, obiektach sportowych i rekreacyjnych, w budynkach inwentarskich, paszarniach, a także w zbiornikach, basenach oraz wody technologicznej w małych zakładach przemysłowych. Z ok. 200 tysięcy m2 kolektorów słonecznych zamontowanych w Polsce w roku 2019 połowę stanowiły próżniowe kolektory słoneczne.
- "Jedno zdrowie" - o znaczeniu przyrody w czasach pandemii
Związek między zdrowiem człowieka, ochroną zdrowia zwierząt i kondycją środowiska jest znany od starożytności. Współcześnie światowy ruch „Jedno Zdrowie” promuje takie podejście do ochrony zdrowia człowieka. Dzisiaj choroby odzwierzęce przybierające postać groźnych pandemii nie są incydentalnymi niezamierzonymi zdarzeniami, ale konsekwencją naszej ingerencji w naturalne ekosystemy. Postępująca deforestacja, niekontrolowana ekspansja rolnictwa, wydobycie paliw kopalnych, rozwój infrastruktury, a także eksploatacja dzikich gatunków stworzyły idealną sposobność dla rozprzestrzeniania się chorób z dzikiej przyrody na ludzi. Badania dowodzą, że zachowanie różnorodności biologicznej może ograniczyć rozprzestrzenianie się patogenów. Czy po pandemii koronawirusa SAR S-CoV-2 świat podejmie właściwie działania w trosce o środowisko, ograniczające wykorzystanie i kontakt z dzikimi zwierzętami?
- Człowiek z myszką
Historycznie było tak: w Oxfordzie żyło ich dwóch – młodziutki Tim Henman i starszy Tim Berners-Lee. Każdy z nich miał swoje pomysły, swoje plany, swoje nadzieje. Pierwszego kusił kort, drugiego fizyka. Obaj marzyli o sukcesach. Tim – tenisista, śnił o zwycięstwie w najstarszym i najgłośniejszym na świecie wielkoszlemowym turnieju w Wimbledonie. Tim – programista, chciał ogarnąć świat wirtualną siecią porozumienia. Henman od rana do nocy odbijał piłeczkę powtarzając do znudzenia tysiące serwisów, drajwów i wolejów. Zapamiętale doskonalił swój kaleki bekhend. Berners spokojnie, w zaciszu oxfordzkich laboratoriów, majstrował szukając potwierdzenia swych pomysłów.
- Inspekcja Ochrony Środowiska i ochrona przyrody
Pytanie: Jakie uzasadnienie – przy istnieniu Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska i regionalnych dyrekcji ochrony środowiska – miałby postulat zobowiązania Inspekcji Ochrony Środowiska do kontrolowania przestrzegania przepisów o ochronie przyrody? Uczestnicy krakowskiej konferencji „Zaczęło się od Tatr” Odpowiedź: Podstawowe znaczenie ma to, że ustawa powołująca do życia Generalną Dyrekcję Ochrony Środowiska i regionalne dyrekcje ochrony środowiska oraz określająca ich zadania i kompetencje, tj. ustawa z 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowiska (Dz.U z 2018 r. poz. 2081) generalnie nie uznaje dyrekcji za organy kontrolne. Owszem, art. 123 ustawy z 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz.U z 2020 r. poz. 55) przyznaje regionalnemu dyrektorowi ochrony środowiska pewne kompetencje kontrolne, ale mocno ograniczone.
- Mity medyczne, które mogą zabić. Fakty, które ratują życie
Książka jest kontynuacją popularnej serii „Mity medyczne”, która ukazuje się od czterech lat i cieszy się ogromną popularnością. W omawianym, trzecim już tomie, znajdują się między innymi mity i fakty o mleku, przede wszystkim modnej laktozie, jak również glutenie, maśle czy alternatywnych badaniach na nietolerancję pokarmową. Katarzyna Świątkowska jest praktykującym lekarzem medycyny rodzinnej. Jest także autorką książek i poczytnego bloga o zdrowiu. Korzystając z licznych opracowań oraz analiz przekonuje czytelników, jak należy dbać o zdrowie. Przede wszystkim ostrzega przed modnymi i szeroko reklamowanymi nowinkami pseudomedycznymi oraz polemizuje z nie zawsze poprawnie rozumianymi możliwościami i odpowiedzialnością lekarza za zachowanie pacjenta.
AURA Ochrona Środowiska - cały wykaz