- Zagrożenia ubóstwem i wykluczeniem społecznym w Unii Europejskiej w kontekście realizacji celów strategii Europa 2020 (1-10)
Celem artykułu było dokonanie analizy aktualnego stopnia realizacji celu strategii Europa 2020 w obszarze ubóstwa i wykluczenia społecznego oraz stworzenie prognozy możliwości realizacji tego celu w zakładanym terminie (do 2020 r.). Rozważania prowadzone w artykule bazowały na analizie wartości wskaźnika zagrożenia ubóstwem lub wykluczeniem społecznym (AROPE) oraz trzech jego składowych. Analiza wartości wskaźnika AROPE pozwoliła stwierdzić, że krajami, które charakteryzował największy spadek wartości wskaźnika między rokiem 2008 a 2018 były Polska, Bułgaria i Rumunia, natomiast największy wzrost tych wartości wystąpił w Luksemburgu. Z kolei przeprowadzona w artykule prognoza wartości wskaźnika AROPE w krajach UE w 2020 r., dokonana w drodze ekstrapolacji realnych wartości tego wskaźnika w okresie 2008–2018, pozwoliła na sformułowanie wniosku, iż cel strategii Europa 2020 w obszarze ubóstwa i wykluczenia społecznego zostanie osiągnięty do 2020 r.
- Depopulacja – wybrane konsekwencje dla lokalnej polityki społecznej (10-15)
Od lat 60. XX wieku coraz większy obszar Polski doświadcza depopulacji, czyli zmniejszania się liczby mieszkańców. O ile początkowo dotyczyło to peryferyjnie położonych obszarów wiejskich o relatywnie niedużych skupiskach ludności, z biegiem czasu proces ten zaczął dotykać zdecydowaną większość obszarów wiejskich, a następnie coraz częściej małe i średnie miasta. Ostatnie projekcje ludnościowe wskazują, iż w zdecydowanej większości gmin i powiatów w Polsce w perspektywie następnych dekad zmniejszać będzie się liczba ludności. Depopulacja rodzi wiele konsekwencji ekonomicznych i społecznych bezpośrednio rzutujących na witalność gospodarczą obszarów, na których występuje, na skalę i zakres tematyczny problemów społecznych i na zdolność samorządów lokalnych do ich rozwiązywania. Celami opracowania będzie: 1) prezentacja skali depopulacji w ujęciu przestrzennym; 2) prezentacja głównych problemów społecznych stwarzanych lub pogłębianych przez wyludnianie się, jak i problemów lokalnych instytucji samorządowych stąd wynikających oraz 3) potencjalnych środków zmniejszających skalę owych problemów.
- Ekonomiczne efekty programu „Rodzina 500+” w świetle badań budżetów gospodarstw domowych w Polsce (16-24)
W artykule przedstawiono wyniki badań wpływu programu „Rodzina 500+” na poziom życia gospodarstw domowych w Polsce. W tym celu przeprowadzono analizę porównawczą relacji między samooceną poziomu zaspokajania podstawowych grup potrzeb a dochodami, wydatkami konsumpcyjnymi i wybranymi charakterystykami gospodarstw domowych klasyfikowanych według kryterium typu biologicznego. Porównywano sytuację gospodarstw domowych w roku 2015 i 2017, czyli w roku bezpośrednio poprzedzającym wprowadzenie programu świadczeń wychowawczych i roku, w którym świadczenie to wypłacane było już przez pełne 12 miesięcy. Analiza wykazała, że istniała silna zależność oceny własnej sytuacji ekonomicznej gospodarstw zarówno od uzyskiwanych dochodów, jak i wydatków konsumpcyjnych. Ponadto dochody z tytułu świadczenia wychowawczego istotnie wpłynęły na poprawę sytuacji ekonomicznej gospodarstw domowych posiadających dzieci, a w efekcie na samoocenę ich sytuacji materialnej i poziomu zaspokojenia potrzeb. W badaniach zastosowano metody analizy statystycznej. W artykule wykorzystano źródłowe dane z badań panelowych budżetów gospodarstw domowych w Polsce w roku 2015 oraz 2017, prowadzonych przez GUS.
- Skutki łączenia studiów stacjonarnych z pracą – studium teoretyczne i wyniki badań ankietowych (24-29)
Łączenie studiów stacjonarnych z pracą zarobkową stało się popularnym zjawiskiem w wielu krajach świata, w tym także w Polsce. Celem artykułu jest wieloaspektowa ocena jego skutków w różnych krajach, ze szczególnym uwzględnieniem specyfiki tego problemu w Polsce. Dokonano w nim przeglądu wniosków z badań przeprowadzonych na podjęty temat w różnych krajach. Przedstawiono także wyniki autorskich badań prowadzonych w latach 2014–2017 wśród studentów Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach. Pozwoliły one na sformułowanie wniosków wskazujących na zagrożenia wynikające z łączenia studiów stacjonarnych z pracą w odniesieniu do wyników w nauce, zaburzenia równowagi między czasem przeznaczanym na naukę, pracę a czasem wolnym, potencjalnie zagrażającym zdrowiu. Wykazano też, że korzyści dla kapitału ludzkiego i dalszej kariery są relatywnie niewielkie i występują głównie w postaci poszerzania zasobu ogólnych kompetencji.
- Samotność i relacje społeczne u osób powyżej 60 roku życia (30-37)
Celem badania była analiza czynników wpływających na poczucie samotności u osób po 60 roku życia. Sprawdzono: (1) czy osoby po 60. roku życia mieszkające w domach wielopokoleniowych będą różnić się istotnie pod względem poczucia samotności w porównaniu z osobami z innych grup; (2) czy istnieje współzależność między liczbą domowników/osób w otoczeniu respondenta a jego poziomem samotności; (3) czy istnieje współzależność między wiekiem osób badanych a natężeniem poczucia samotności; (4) czy natężenie poziomu samotności różni się w zależności od płci; (5) czy natężenie poziomu samotności różni się w zależności od zaangażowania (lub jego braku) w wykonywanie aktywności dodatkowych. Badanie miało charakter ankietowy. Do pomiaru natężenia poczucia samotności wykorzystano Skalę Samotności. Dowiedziono, że najbardziej samotni czują się mieszkańcy domów wielopokoleniowych i osoby przebywające w domach spokojnej starości. Najmniej samotne czują się osoby samodzielnie zamieszkujące na osiedlach. Im więcej ludzi znajduje się w otoczeniu osób po 60. roku życia, tym bardziej czują się oni samotni. Poczucie samotności nie ma związku z wiekiem respondentów. Wyższe, w porównaniu z mężczyznami, poczucie samotności deklarują kobiety. Osoby aktywne czują się istotnie mniej samotne w porównaniu z osobami niezaangażowanymi w dodatkowe aktywności. Warto zachęcać osoby po 60. roku życia do samodzielnego mieszkania w otoczeniu innych osób na osiedlach. Dobrym rozwiązaniem jest włączanie tych osób w działalność różnorodnych grup formalnych i nieformalnych. Szczególną uwagę warto poświęcić kobietom po 60. roku życia, które deklarują wyższy poziom poczucia samotności niż mężczyźni.
- Minimum socjalne w II kwartale 2019 r. (38-39)
Artykuł prezentuje szacunki minimum socjalnego w II kwartale 2019 r. W okresie tym wartości minimum socjalnego rosły w szybszym tempie niż poziom inflacji. Głównym czynnikiem wyższej dynamiki koszyków był wzrost cen żywności, który został wzmocniony przez tegoroczną suszę.
Polityka Społeczna - cały wykaz